Aşıklıhöyük, Aksaray ilinin yaklaşık 25 kilometre güneydoğusunda, Gülağaç ilçesi sınırları içinde yer almaktadır. Melendiz Nehri’nin kıyısında yer alan Aşıklıhöyük, Ihlara Vadisi’nin başladığı Selime’ye yaklaşık 5 kilometre uzaklıktadır. Aşıklıhöyük 180 x 230 metre çapında ve 15 metre yüksekliktedir.
Aşıklıhöyük ilk olarak 1963 yılında Edmund Gordon tarafından keşfedilmiştir. Aynı sene başlatılan çalışmalarda, yerleşimin tarihi M.Ö. 8000’li yıllara dayandığı ortaya çıkarılmıştır. Bu tarihi bakımından Aşıklıhöyük, Orta Anadolu’da şimdiye kadar keşfedilen en eski yerleşim yeridir. 1980’li yılların sonunda Melendiz Nehri’nin üzerine inşaa edilmeye başlanan Mamasun Barajı yüzünden höyükte kurtarma kazılarına başlanmıştır.
Aşıklıhöyük‘te inşaa edilen binalar, Anadolu’nun diğer höyükleri için de örnek teşkil etmiştir. İnşaa edilen binalar, birleşik düzende, taş temelli, kerpiç duvarlı ve damdan girişlidir. Binaların tabanları, kil ile sıvanmıştır. Bölgenin volkanik yapısı nedeniyle Aşıklıhöyük‘te çok sayıda Obsidiyen (volkanik cam) alet bulunmuştur. Yerleşimciler, obsidiyen’den üretilen alet ve silahları Ortadoğu’daki ve Anadolu’daki diğer höyükler ile alışverişte kullanmışlardır.
Aşıklıhöyük‘te yaşayan insan toplulukları, ilk kez buğday, arpa, mercimek, bezelye gibi bitkileri yetiştirmeye başlayan ilk çiftiler olmuştur. Hayvancılıkta yapan Aşıklıhöyük yerleşimcileri, koyun, keçi, sığır, domuk, geyik, tavşanların yanı sıra, Melendiz Nehri’nden de balık avlamışlardır.
